Dit jaar bloeien er veel wilde peen in onze tuin en ook in de omgeving (op de foto hierboven samen met Kogeldistel, Echinops ritro, een echte bijenmagneet). Heb je het ook al gezien?
Wilde peen (of wilde wortel, Daucus carota) is herkenbaar door haar fraaie scherm van veel kleine witte bloemetjes met een klein donker center. Mooi en lekker 🙂 Heel veel insecten lusten het wel en zo is er wel altijd beleving daarrond te ontdekken. Ook je soep of schotel kan je daarmee een kruidige toets geven. Bovendien is het goed voor de ogen, spijsvertering (lever) en immuunsysteem. Simpel gevat helpt het bij het opnemen van goede voedingstoffen en uitvoeren van toxische stoffen. Daarmee krijgt het lichaam wat nodig is en wordt verlost van wat ballast is. Top!
Als je twijfelt over hoeveel je dan wel zou gebruiken: begin met een kleine dosis (bv één klein bloemscherm, of 10tal zaadjes op een hele groenteschotel) – observeer hoe je de smaak ervaart en of er reacties zijn in je lichaam (al dan niet ongewenst). Naar gelang je voorkeur kan je dan meer of minder toedienen de volgende keer. Gebruik het wel niet elke dag en las een pauze in na een drietal weken. Droog gerust enkele schermen en bewaar droog, koel & donker voor later gebruik.
Bij lever leg ik ook de link met woede – een emotie die ons erop wijst dat er iets mis is en de nodige kracht opwekt om het aan te pakken. Wellicht is er veel dat gelegenheid biedt om deze emotie op te wekken en gezuiverd mag worden. Enkel kwaad worden, klagen en zagen helpt niet om een betere situatie te initiëren. Het voelt mss machtig om luid te roepen, verdrietig en boos met de vinger te wijzen maar dat voet enkel de dramadriehoek… Even stil staan, goed observeren wat écht scheelt en wat wel mogelijkheden zijn om aan de slag te gaan (met open ogen), dat is de sleutel om vooruit te gaan – al dan niet met ondersteuning van anderen. Soms lijkt het namelijk allemaal wat te veel & groot, en zorgt moedeloosheid voor frustratie en opgeven. Ons persoonlijke “cirkel van invloed” en impact door ons gedrag lijkt dan oneindig klein – maar ook een kleine steen maakt golven, hé 🙂 Iets doen in de juiste richting is in elk geval beter dan niets doen of herhalen wat onhandig is. Waardeer ook dat het al een overwinning is wanneer we beseffen dát er een keuze is… Een belangrijk middel om het te doen lukken is daarbij vriendelijkheid en compassie. Uiteindelijk proberen we toch allemaal ons best, hé. Maar soms is dat gebaseerd op beschermingsmechanismen die ondertussen ongepast en belemmerend zijn geworden. Je kent zoiets wellicht ook? Goede voornemen waar je toch niet in slaagt? Ik ook hoor. Vaak genoeg maak ik het me druk door de innerlijke “pusher” (en “pleaser”) die me allerhande zorgen willen wijs maken. Het is zegen en vloek tegelijk om steeds het potentieel te zien want dat kan ook snel overweldigend veel “werk” zijn. Er zijn dan overal dingen die mogelijk zijn en uiteraard “direct perfect MOETEN” gedaan worden – want anders… gaat de wereld onder of zo iets. Ja, het is tof om al voor ogen te hebben hoe leuk het zou zijn als iets klaar is. Dat betekend echter niet dat ik me hoef op te jagen want zo geraken we er niet., dus even doorademen Alles heeft zijn tijd en nodige duur, dus stap voor stap maar die wel vollen bak, hé.
Soms heb ik ook van die “had ik toch maar gezegd wat ik wou zeggen” momenten nadat ik te bang was om een opmerking te doen – omdat het zou worden misverstaan of uitgelachen of zou storen of kwetsen… tja en dan mis ik een kans om nuttige informatie aan te reiken, spijtig. Daar kan ik best kwaad op mezelf worden dat ik me weeral te snel heb weggecijferd… Dat is dan een uitnodiging om oude pijn te vergeven en nog eens voor mezelf te beamen dat mijn waardevolle intentie wel gezien & gehoord mag worden – reacties van anderen heb ik toch niet in handen…
Volgende keer beter dus – en ondertussen wilde peen in de soep doen 😉
In de zomer begint de tijd van grote oogst – wat je zaaide komt nu uit. Het is fijn om te kijken wat goed lukte en waar nog potentieel is. We mogen de vruchten van ons werk plukken en vieren, letterlijk en figuurlijk 🙂 Vaak is de “oogst” anders als gedacht (met eender welk project – in de tuin of elders). Het project van de tunnelserre is wellicht zo een voorbeeld (zie vorige post)… Ook zaaiden wij veel dit jaar wat door andere beestjes werk geoogst (awel ja de slakken gingen weer eens lopen met de helft van de aardbeien, bonen en kool… de Aziatische vruchtvlieg lijkt meer aanwezig te zijn… de wespen waren heel vroeg een taalrijk op frambozen en bramen te bespeuren… en de mieren & woelmuizen hebben het een of ander uitgehold…). Super lekkere erwtjes en dikke bessen gingen wel vlotjes hier en dat zijn ook zeker mijn favorieten. We onthouden om verder goed voor de bodem te zorgen met extra compost en mineralen, plus “bijkruiden” sneller tot mulch te verwerken zodat de gewenste planten meer kans hebben… Het voordeel van vaste planten (zoals bessen, rabarber, vaste kool, spinaziezuring, enz) is uiteraard dat er weinig omkijk naar is: goed voeden & eens snoeien, en voor de rest genieten (en inmaken…). De eenjarigen geven uiteraard een goede aanvulling – zeker zelfzaaiers zoals rucola, sla, prei, peterselder, melde… en voor de rest zijn gelukkig boeren in de buurt die onze voorraad kunnen aanvullen. We zijn benieuwd naar het nieuw project “Aardig” in de omgeving Mol dat ecologische, gepassioneerde boeren en geïnteresseerde mensen met elkaar wil verbinden !
Wat me ook opvalt is dat het weer heel wispelturig was dit jaar – nog steeds is het redelijk fris in de nacht, maar als de zon schijnt dan is het direct heet. Soms was het niet goed duidelijk wanneer wel een goed moment is om te planten – gaat de koude erover waaien en het plantje stuk maken of gaat de zon het verbranden? Stelselmatig laten wennen vooraleer het van “binnen” naar “buiten” gaat en beschermen is dan een goede optie (zoals door een “kraag”, mulch of schaduwdoek). Uiteraard helpen ook tuinkalenders allerhande om je weg te wijzen wat wanneer te doen is. Alleen niet te nou naar data kijken – een vriendin was bv heel enthousiast toen het 15 mei was en zei ” De ijsheiligen zijn er dus alles mag buiten!” en de volgende avond sneeuwde het… Idd is midden mei wel de kans voor vorst voorbij en dus minder last voor gevoelige planten. Of het wel 15 of 13 of 21 mei is dat is idd andere vraag – onze kalenders zijn niet meer afgestemd op de natuur, en de natuur mss ook niet meer op wat het was… Een goede richtlijn geven dan de “wilde planten” die volgens “natuurlijk ritme” groeien en de actuele timing zo zichtbaar maken. Via de fenologische kalender kan je dit dan opvolgen en toepassen.
Wat het neerslag betreft zo waren er in het begin van het jaar wel redelijke regenbuien maar dan bleef het nogal droog. Ondertussen weten we wellicht wat helpt om vocht goed bij te houden zodat uitdrogen kan voorkomen worden en tegelijk het opnemen van regenwater (als het eens regent) gemakkelijker te maken: mulchen. Zo een dekentje is idd ook lekker voor de bodem (niet enkel in bed 🙂 Het bodemleven wordt beschermt en ook de plantenwereld. Als dan gepaste planten op de juiste plaats staat is ook al veel gewonnen – droogteresistente planten kunnen tegen een stootje en zijn goed voor het budget (van water & centen). In plaats van een geel gazonnetje is een prairietuin ook veel mooier en boeiender. In de moestuin komen bv. pastinaak, snijbiet, amarant, Nieuw-Zeelandse spinazie en boomspinazie ook gemakkelijk door de zomer. Genoeg bomen in de buurt voor schaduw en verfrissing is ook goud waard (zowel voor mens als planten Co). Met het verminderen van verharding wordt voorkomen dat waardevol water naar de riool wegspoelt en in plaats daarvan in de grond kan zakken. Dat is dringend nodig om het waterpeil terug aan te vullen. Meer groen (en boei) ipv grijs betekend ook meer beleving, meer rust in je hoofd wegens minder zorgen van wateroverlast of tekort, en gezondere lucht & water. Uiteraard is het ook altijd handig om regenwater op te vangen. We hebben ook van die ibc vaten staan en van paletten+vijverfolie en tank gebouwd. Awel ja, gewoon al deze simpele stappen kunnen al veel betekenen – zeker als we ze allemaal samen doen!
De enige constante is de verandering, en de enige zekerheid is dat niet zeker is 🙂 Elk jaar, elk seizoen, elke maand, elke dag lijkt een herhaling van het voorafgaande moment en toch is het telkens anders & uniek. Mooi al die kleine wonderen, steeds opnieuw en steeds weer verrassend. Soms nemen we ze te vanzelfsprekend en worden al die cadeau´s over het hoofd gezien in de alledaagse zorgen. Ja zeker, ook ik verlies me soms in drukte, maar ik ben ook erg dankbaar voor de herinnering en de schatten die de tuin (en de natuur) me biedt. Dan kom ik terug met beide benen op de grond & in het moment. Door vertragen, waarnemen en appreciëren kunnen we terug opleven (ipv overleen). Heerlijk!
Heb je ook een favoriete plaats in je tuin om helemaal thuis te komen? Fantastisch!
En indien niet dan kan je die nog steeds maken, hé. Laat me graag weten als ik daarbij iets kan betekenen voor jou. Samen verhelderen we de twijfels over wat, waar en hoe precies <3
Links voor meer info :
* de dramadriehoek is een boeiend thema waar je alvast via deze Wikipedia artikel algemeen uitleg kunt vinden
* om te genieten van de korte keten, rechtstreeks van de boer kan je deze link een algemeen overzicht & uitleg vinden, of via het CSA-netwerk, of “Boeren & Buren” en taalrijke andere initiatieven zoals “Aardig“
* Velt vzw heeft een mooie uitleg over mulchen voor extra tips over hoe precies via deze link & ook over hoe je best door de droogte komt via deze link & een voorbeeld van een fenologische kalender via deze link